Naukowcy Dietmar Fehr i Yannick Reichlin badają związek między postrzeganiem przez ludzi swojego statusu finansowego a ich gotowością do podejmowania ryzyka. Oczywiście, psychologia odgrywa rolę i różne osoby będą w różny sposób oceniać swoje szanse, ale wyniki tych badań dotyczących względnej pozycji ekonomicznej mogą wzbogacić zestaw narzędzi wykorzystywanych przez liderów w celu rozwiązania problemu nierówności dochodów. Naukowcy i specjaliści finansowi zainteresowani tym, jak przekonania ludzi o ich pozycji społecznej wpływają na ich zachowania ekonomiczne, znajdą w tym autorytatywnym raporcie cenne spostrzeżenia.
Streszczenie zostało przetłumaczone maszynowo (przepraszamy za niedoskonałości tłumaczenia) jako materiał na nasze szkolenia i wyjazdy integracyjne.
Wnioski
Postrzeganie przez Pana/Panią swojego względnego statusu finansowego ma wpływ na podejmowanie decyzji o ryzyku.
Ocena podejmowanego przez Pana ryzyka wynika z Pana „umiejscowienia kontroli”.
Osoby, które postrzegają siebie jako osoby o niskim statusie społecznym, podejmują większe ryzyko i doświadczają nierówności finansowych.
Podsumowanie
Postrzeganie przez Pana względnego statusu finansowego wpływa na Pana decyzje dotyczące podejmowania ryzyka.
Osoby ryzykujące kapitał, czy to w obligacjach Skarbu Państwa, kryptowalutach, akcjach, czy nawet w kuponach loteryjnych, podejmują decyzję, której celem jest osiągnięcie zarówno „zysku absolutnego”, jak i zysku proporcjonalnego, który jest mierzony w porównaniu z inwestycjami porównywalnymi. Jednak postrzeganie przez ludzi ich względnej pozycji w społecznym podziale bogactwa również odgrywa rolę w określaniu wielkości ryzyka finansowego, jakie podejmą.
„Względna atrakcyjność wyborów, które wiążą się z różnymi stopniami ryzyka, może zatem zależeć od znaczenia względnych ulepszeń dla decydenta i jego pozycji wyjściowej”.
Każdy człowiek rozumie swoją pozycję porównawczą w sposób unikalny i dlatego tolerancja ryzyka jest różna. Co ciekawe, te wyobrażenia wynikają z przekonań jednostki o tym, jak osiągnąć status społeczny i majątkowy.
Ocena ryzyka, jakie Państwo podejmują, ma swoje źródło w Państwa „locus of control”.
W różnym stopniu jednostki uważają, że siły zewnętrzne lub wewnętrzne dyktują im bogactwo i pozycję w społeczeństwie. Locus of control (LoC) to cecha psychologiczna, która określa, jak bardzo ludzie uważają, że mogą wpływać na swój status. Osoby o zewnętrznym LoC uważają, że siły zewnętrzne, takie jak szczęście czy karma, w dużej mierze decydują o ich pozycji, natomiast osoby o wewnętrznym LoC uważają, że ich sukces leży w ich własnych rękach.
Z kolei osoby z wewnętrznym LoC uważają, że ich sukces zależy od nich samych. „Poczucie kontroli danej osoby może zatem działać jako (postrzegane) ograniczenie zestawu dostępnych strategii mających na celu poprawę względnej pozycji w dystrybucji bogactwa”.
Osoby o wyższym zewnętrznym LoC wyrażają stosunkowo mniejszą satysfakcję ze swojego zdrowia i życia niż osoby o wewnętrznym LoC. Uważają również, że podejmowanie ryzyka finansowego jest jedynym sposobem na podniesienie swojej pozycji i dlatego są predysponowane do hazardu lub inwestowania w bardziej zmienne aktywa.
Osoby, które postrzegają siebie jako osoby o niskim statusie społecznym, podejmują większe ryzyko i doświadczają nierówności finansowych.
Empiryczne dowody wskazują, że osoby, które widzą siebie na niższym końcu spektrum zamożności, mają większą tolerancję na ryzyko i przeceniają ilość pieniędzy, których potrzebują, aby osiągnąć wyższy status społeczno-ekonomiczny. Z kolei osoby identyfikujące się z wewnętrznym LoC prawdopodobnie podejmą mniejsze ryzyko, ponieważ uznają, że konwencjonalne środki, takie jak edukacja i długoterminowe inwestowanie, skuteczniej doprowadzą ich do wyższych poziomów na krzywej społeczno-ekonomicznej. Jednocześnie badania pokazują, że znane cechy osobowości, takie jak ekstrawersja, sumienność i samokontrola, nie mają wpływu na podejmowanie ryzyka, podobnie jak inne czynniki, takie jak płeć i dochód.
„Korelacja między nierównością dochodów a tolerancją ryzyka jest znacznie silniejsza wśród osób, które wierzą w z góry ustalone wyniki.”
To postrzeganie LoC w rzeczywistości zasila narrację o nierówności dochodów i bogactwa: Osoby, które podejmują większe ryzyko, mają tendencję do stawiania czoła większemu poziomowi nierówności finansowych. Tak więc polityka publiczna, która podkreśla poprawę statusu poprzez ryzyko, takie jak przedsiębiorczość, może wpływać na wybory ekonomiczne ludzi.
O Autorach
Dietmar Fehr jest profesorem na Uniwersytecie w Heidelbergu w Niemczech, a Yannick Reichlin jest pracownikiem naukowym Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Włoszech.