Wstęp
Celem Kodeksu jest podniesienie jakości oferowanych w Polsce zajęć outdoor oraz ułatwienie klientom wyboru trenerów, którzy zagwarantują zajęcia outdoor najwyższej jakości.
Kodeks przedstawia standardy, jakie spełnia trener oferujący klientom zajęcia outdoor.
Kodeks został opracowany przez Polskie Stowarzyszenie Trenerów Outdoor.
I. Definicje
§1
W celu ujednolicenia rozumienia terminów stosowanych w niniejszym Kodeksie przyjmuje się następujące definicje:
- Przez „zajęcia outdoor” rozumie się zajęcia szkoleniowe, integrujące zespoły lub motywacyjne odbywające się na świeżym powietrzu i wykorzystujące co najmniej jeden z poniższych elementów:
- gry terenowe,
- sport amatorski lub wyczynowy
- techniki militarne lub wojskowe
- wiedzę o przetrwaniu w trudnych warunkach (survival)
- różne formy rekreacji lub kształcenia na wolnym powietrzu
- Przez „trenera outdoor” rozumie się osobę prowadzącą w pełni samodzielnie i na własną odpowiedzialność zajęcia outdoor.
- Przez „instruktora” i „trenera sportu” rozumie się osobę posiadająca odpowiednio tytuł instruktora rekreacji ruchowej, instruktora sportu lub trenera sportu w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie kwalifikacji, stopni i tytułów zawodowych w dziedzinie kultury fizycznej oraz szczegółowych zasad i trybu ich uzyskiwania.
II. Kwalifikacje niezbędne do wykonywania zawodu trenera outdoor
§2
Trenerzy Outdoor dzielą się na:
- Trenerów Integracji Zespołów – prowadzących zajęcia outdoor o charakterze team building. Team Building rozumie się jako „Wszelkie formy integrowania członków zespołów, wzmacniania relacji i społecznych więzi zespołowych oraz poprawiania efektywności zespołu, mające formę interaktywnych zadań, eksperymentów, ćwiczeń lub warsztatów zespołowych zorientowanych na współpracę w realnym działaniu.” (definicja za książką „Budowanie zespołu” Rafała Szczepanika, Helion 2013).
- Trenerów Szkoleń – prowadzący zajęcia outdoor o charakterze szkoleniowym
§3
Trenerem Integracji Zespołów może być wyłącznie osoba spełniająca wszystkie poniższe kryteria:
- Posiada min. trzyletnie doświadczenie w zarządzaniu min. dziesięcioosobowym zespołem, lub jako trener prowadzący szkolenia związane z rozwojem umiejętności społecznych i menedżerskich, lub wykształcenie wyższe
- Posiada min. dwuletni, udokumentowany staż w prowadzeniu zajęć outdoor realizowany pod okiem samodzielnego trenera outdoor. Staż ten może zostać skrócony do jednego roku, jeśli osoba ukończyła specjalistyczny kurs w ośrodku szkoleniowym przygotowującym do pracy trenerów outdoor, nie krótszy niż 80 godzin zajęć.
- Przeprowadziła w czasie stażu min. 15 dni zajęć outdoor pod okiem samodzielnego trenera outdoor
§4
Trenerem Szkoleń może być wyłącznie osoba, która
- Posiada min. trzyletnie doświadczenie w zarządzaniu min. dziesięcioosobowym zespołem lub jako trener prowadzący szkolenia związane z rozwojem umiejętności społecznych i menedżerskich
- Posiada min. dwuletni, udokumentowany staż w prowadzeniu zajęć outdoor o charakterze szkoleniowym, realizowany pod okiem samodzielnego trenera outdoor. Staż ten może zostać skrócony do jednego roku, jeśli osoba ukończyła specjalistyczny kurs w ośrodku szkoleniowym przygotowującym do pracy trenerów outdoor, nie krótszy niż 80 godzin zajęć.
- Przeprowadziła w czasie stażu min. 30 dni zajęć outdoor pod okiem samodzielnego trenera outdoor
§5
Każda osoba może być jednocześnie Trenerem Integracji Zespołów i Trenerem Szkoleń.
III. Specjalizacje trenerów outdoor
§6
Trenerzy outdoor prowadzą wyłącznie takie zajęcia, których forma jest zgodna z posiadanym przez nich przygotowaniem zawodowym, ratowniczym lub sportowym:
- Zajęcia z wykorzystaniem wspinaczka skałkowej i technik linowych: ratownicy Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, instruktorzy wspinaczki skałkowej, instruktorzy taternictwa lub alpinizmu, posiadacze karty taternika Polskiego Związku Alpinizmu, przewodnicy Polskiego Stowarzyszenia Przewodników Wysokogórskich
- Zajęcia z wykorzystaniem wspinaczki wysokogórskiej: ratownicy Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, instruktorzy taternictwa lub alpinizmu, przewodnicy Polskiego Stowarzyszenia Przewodników Wysokogórskich
- Zajęcia z wykorzystaniem terenowych pojazdów mechanicznych: instruktorzy sportów motorowych będący jednocześnie członkami Polskiego Stowarzyszenia Czterokołowców – ATV Polska
- Zajęcia z wykorzystaniem paintballu lub strzelectwa: instruktorzy rekreacji ruchowej o specjalności „paintball”, sędziowie Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego, instruktorzy i trenerzy sportu strzelectwa sportowego, instruktorzy i szkoleniowcy wojska posiadający stopień oficerski, instruktorzy i szkoleniowcy policji posiadający stopień oficerski, instruktorzy i szkoleniowcy oraz pracownicy wywiadu i kontrwywiadu lub jednostek specjalnych wojska lub policji
- Zajęcia na wodzie: instruktorzy lub trenerzy sportu w jednej z dziedzin: żeglarstwo, windsurfing, pływanie, narciarstwo wodne, sporty motorowodne, płetwonurkowanie, kajakarstwo, lub ratownicy Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
- Zajęcia z wykorzystaniem płetwonurkowania: instruktorzy płetwonurkowania
- Zajęcia z wykorzystaniem nart i snowboardu: instruktorzy, trenerzy sportu lub sędziowie snowboardu lub narciarstwa, instruktorzy narciarstwa wysokogórskiego Polskiego Związku Alpinizmu, pomocnicy instruktorów snowboardu lub narciarstwa, ratownicy Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, ratownicy Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
- Zajęcia z wykorzystaniem psich zaprzęgów: instruktorzy, trenerzy i sędziowie Polskiego Związku Sportu Psich Zaprzęgów
- Zajęcia z wykorzystaniem jeździectwa: instruktorzy, sędziowie i trenerzy sportu jeździectwa, powożenia lub woltyżerki
- Zajęcia z wykorzystaniem survivalu: ratownicy Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego lub innych jednostek Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, instruktorzy taternictwa lub alpinizmu, posiadacze karty taternika Polskiego Związku Alpinizmu, przewodnicy Polskiego Stowarzyszenia Przewodników Wysokogórskich, instruktorzy narciarstwa wysokogórskiego, instruktorzy survivalu, sędziowie Polskiego Związku Biegu na Orientację, instruktorzy i szkoleniowcy Wojska Polskiego posiadający stopień oficerski, instruktorzy i szkoleniowcy jednostek specjalnych wojska
- Zajęcia mające charakter egzotycznych wyjazdów motywacyjnych: trenerzy, którzy legitymują się dobrą znajomością co najmniej jednego języka obcego i jednocześnie posiadają indywidualne dokonania podróżnicze liczące min. cztery zagraniczne wyprawy do miejsc powszechnie uznawanych za egzotyczne lub trudnodostępne dla amatorów, w tym min. dwie wyprawy do krajów innych niż: kraje europejskie, USA, Kanada, Japonia, Australia, Nowa Zelandia, Korea Południowa, Singapur.
- Zajęcia z wykorzystaniem gier plenerowych nie angażujących sportów i form wyżej wymienionych ani innych form ekstremalnych i o podwyższonym ryzyku urazowości może prowadzić każdy trener outdoor.
§7.
Trenerzy outdoor o specjalności „gry plenerowe” mogą prowadzić również inne rodzaje zajęć outdoor, jeżeli prowadzą je z wspólnie inną osobą, która posiada status instruktora rekreacji, instruktora sportu, trenera sportu, ratownika lub przewodnika wysokogórskiego o specjalności adekwatnej dla danej kategorii zajęć outdoor.
§8
Trenerzy Szkoleń prowadzą zajęcia outdoor w zakresach tematycznych zgodnych ze swoim doświadczeniem zawodowym i wykształceniem:
- praca i komunikacja w zespole, zarządzanie zespołem
- problematyka międzykulturowa
- radzenie sobie ze stresem
- przywództwo
- zarządzanie projektem
- zarządzanie zmianą
- planowanie i zarządzanie czasem
- podejmowanie decyzji
- twórcze myślenie
- obsługa klienta
- inne
Rozdział IV
Standardy pracy trenera outdoor
§9
Trener outdoor przed przyjęciem zlecenia przeprowadzenia szkolenia informuje klienta, czy:
- ma kwalifikacje Trenera Integracji Zespołów czy Trenera Szkoleń
- opracowuje programy zajęć samodzielnie, a jeśli tak, w oparciu o jaką metodykę je przygotowuje i w jaki sposób testuje ich skuteczność
- programy zajęć pochodzą z innego, zewnętrznego źródła – jeśli tak, to jakiego, oraz na jakiej podstawie trener ma prawo korzystać z tego źródła
§10
Trener Szkoleń każdorazowo dostosowuje do potrzeb klienta proporcje zajęć – podział czasu na:
- zajęcia outdoor
- inne formy kształcenia w zakresie rozwoju osobistego człowieka i umiejętności społecznych: dyskusje, prezentacje itp.
- inne formy kształcenia w zakresie zarządzania ludźmi i przedsiębiorstwem: dyskusje, prezentacje itp.
§11
Trener outdoor
- oferuje zajęcia outdoor wyłącznie zgodne ze swoją specjalizacją i kwalifikacjami.
- potrafi sam wykonać wszystkie proponowane uczestnikom zadania – ma odpowiednią kondycję i przygotowanie fizyczne
- ma ukończone szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy
- na życzenie klienta składa pisemne oświadczenie o historii bezpieczeństwa na prowadzonych przez siebie zajęciach outdoor, oraz pisemne oświadczenie o historii bezpieczeństwa na zajęciach outdoor prowadzonych przez podmiot, w imieniu którego działa
§12
Trener outdoor, lub firma, w której imieniu realizuje zajęcia outdoor
- posiada apteczkę w czasie prowadzenia zajęć outdoor
- posiada niezbędne wyposażenie techniczne, którego stan sprawdzany jest po każdych zajęciach outdoor. Sprzęt wykorzystywany do sportów ekstremalnych posiada wszystkie niezbędne atesty.
- jest przygotowany na załamania pogody: zapewnia odpowiedni sprzęt specjalistyczny, ochronę przed zimnem i deszczem (np. gorące napoje, namioty, zapasowy ubiór itp.), ma plan awaryjny szybkiego przeniesienia zajęć do budynku i możliwość transportu.
- jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia zajęć outdoor.
§13
- Na jednego trenera outdoor nie może przypadać grupa większa niż 20 osób.
- W przypadku, gdy ukształtowanie terenu lub forma zajęć tego wymagają, trener outdoor prowadzi zajęcia outdoor we współpracy z odpowiednia liczbą osób zabezpieczających: instruktorami rekreacji lub sportu, przewodnikami wysokogórskimi, trenerami sportu lub ratownikami o adekwatnej do formy zajęć outdoor specjalizacji.
- Jeśli w organizacji zajęć pomagają osoby zabezpieczające, na jednego trenera outdoor nie może przypadać więcej niż 20 uczestników zajęć, niezależnie od liczby osób zabezpieczających.
- Zajęć outdoor nie prowadzą trenerzy nie posiadający żadnej specjalności outdoor, nawet jeśli współpracują z osobami zabezpieczającymi.
§14
Trener outdoor lub firma szkoleniowa, w imieniu której działa, prowadzą zajęcia outdoor wyłącznie na terenie:
- który został wcześniej sprawdzony pod kątem bezpieczeństwa uczestników i możliwości logistycznych zorganizowania zajęć o wybranym charakterze
- którego status prawny pozwala na wykorzystywanie go do zajęć outdoor danego typu
§15
Uczestnicy zajęć są przez trenera outdoor, lub swojego pracodawcę na prośbę trenera outdoor, informowani:
- o plenerowym i angażującym fizycznie charakterze zajęć, w których wezmą udział – na min. 14 dni przed terminem zajęć
- o wymaganym od uczestników stroju (w tym o ew. stroju zapasowym i stroju na wypadek załamania pogody) – na min. 14 dni przed terminem zajęć
- o całkowitej dobrowolności udziału w tej części zajęć outdoor, których charakter mógłby u wybranych osób budzić lęk lub duży stres z uwagi na ryzykowny lub ekstremalny charakter tych zajęć – bezpośrednio przed rozpoczęciem zajęć
- o schorzeniach lub chorobach, które stanowią przeszkodę w udziale w wybranych ćwiczeniach – bezpośrednio przed rozpoczęciem zajęć
§16
Trener i firma szkolenia, w imieniu której działa, nie prowadzą zajęć outdoor w których pojawia się element rywalizacji, jeśli efekt tej rywalizacji (zwycięstwo lub pozycja w rankingu) uzależniony jest w dominującej mierze od kondycji lub sprawności fizycznej uczestników, albo ich zgody na udział w zajęciach o charakterze ekstremalnym lub ryzykownym. Możliwa jest natomiast rywalizacja, w której wygrana lub miejsce w rankingu zależą w dominującej mierze od przyjętej taktyki, pracowitości, oryginalnego pomysłu, sprawnej koordynacji prac zespołu lub posiadanej wiedzy o charakterze ogólnym lub związanym z szkolonymi umiejętnościami.
§17
Trener outdoor opracowuje program zajęć outdoor dopiero po zapoznaniu się z charakterystyką grupy, dla której te zajęcia będą realizowane. Trener, w oparciu o swoją najlepszą wiedzę, proponuje taki program zajęć, o którym sądzi, że:
- pozwoli zrealizować cel uzgodniony z klientem
- nie będzie nadmiernie wyczerpujący fizycznie dla znacznej części uczestników zajęć
- nie będzie zawierał ćwiczeń, które znaczna część uczestników uzna za zbyt trudne fizyczne, zbyt ryzykowne lub niebezpieczne
- nie spowoduje urazów psychicznych u żadnego z uczestników
- nie spowoduje konfliktów i innych negatywnych efektów wśród uczestników
§18
Trener outdoor nie proponuje zajęć outdoor lub pojedynczych ćwiczeń, co do których nie posiada pełnej wiedzy w odniesieniu do ich celu, przebiegu, ryzyk i zagrożeń, zasad organizowania i zabezpieczenia.
§19
Trener outdoor lub firma, w imieniu której działa, ponosi pełną odpowiedzialność za:
- przygotowanie logistyczne i organizacyjne zajęć outdoor
- zapewnienie uczestnikom zajęć takiego poziomu bezpieczeństwa, jaki jest powszechnie przyjęty i stosowany w danej kategorii zajęć i rodzaju sportu, którego elementy są wykorzystywane w zajęciach.
- prowadzenie zajęć outdoor
- rozwiązywanie wszystkich problemów, które pojawią się w trakcie zajęć
Przekazanie odpowiedzialności za którykolwiek z wyżej wymienionych punktów innemu podmiotowi wymaga zgody klienta.
Polecamy: